Những điểm mới cần lưu ý về ngưỡng, cách tính thuế thu nhập cá nhân với hộ kinh doanh

Chiều 11-12, thông tin tại cuộc họp báo bế mạc sau kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, đại biểu Phạm Thị Hồng Yến, ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế và Tài chính, cho hay Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi đã được Quốc hội thông qua đã tiếp thu, điều chỉnh, đảm bảo linh hoạt trong thực thi.

Nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế 500 triệu đồng giảm gánh nặng thuế với hộ kinh doanh

Theo đó, luật đã điều chỉnh mức doanh thu năm của cá nhân, hộ kinh doanh không phải nộp thuế thu nhập cá nhân, từ mức 200 triệu đồng như đề xuất trình ban đầu lên 500 triệu đồng/năm.

Đồng thời, quy định Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế thu nhập cá nhân để phù hợp với tình hình kinh tế xã hội từng thời kỳ.

Bà Phạm Thị Hồng Yến khẳng định luật đã thiết kế hết sức linh hoạt cho phép trừ mức 500 triệu đồng/năm này trước khi phải nộp thuế theo tỉ lệ của doanh thu.

Việc điều chỉnh này đồng thời với điều chỉnh mức doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng tương ứng là 500 triệu đồng.

“Quy định này giúp giảm gánh nặng về thuế đối với hộ kinh doanh cá nhân, kinh doanh nhỏ, đồng thời đảm bảo việc thực thi rất đơn giản và minh bạch”, bà Yến nhấn mạnh.

Một điểm mới khác là cho phép các hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu năm với mức trên 500 triệu đến 3 tỉ đồng một năm được quyền lựa chọn hình thức nộp thuế.

Hình thức thứ nhất là tính theo thuế thu nhập (lấy doanh thu trừ đi chi phí, sau đó nhân với thuế suất 15%).

“Hình thức này tạo ra một hành lang pháp lý công bằng, bình đẳng, phù hợp với điều kiện kinh doanh của hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.

Qua đó hỗ trợ cá nhân yên tâm sản xuất kinh doanh, ổn định đời sống, phát triển sản xuất, đồng thời tạo điều kiện để các hộ này chuyển đổi thành các doanh nghiệp rất thuận lợi (nếu chọn hình thức doanh thu trừ chi phí)”, bà Yến nêu.

Hình thức thứ hai là tính thuế theo doanh thu. Thuế theo doanh thu hoàn toàn phụ thuộc vào xác định theo từng ngành nghề lĩnh vực khác nhau, mức thuế suất khác nhau.

Ví dụ: phân phối cung cấp hàng hóa thuế suất doanh thu là 0,5%; dịch vụ xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu là 2%; hoạt động kinh doanh khác là 1%; hoạt động sản xuất vận tải, dịch vụ có gắn hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu là 1,5%.

Đại diện Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng những mức thuế suất khác nhau như vậy rất phù hợp với các ngành nghề lĩnh vực khác nhau, đảm bảo chính sách thuế hài hòa, công bằng, dễ thực hiện, và tạo được nhiều quyền hơn cho chủ thể thuế.

Lý do không giao Chính phủ linh hoạt điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh

Nêu lý do vì sao không giao Chính phủ linh hoạt điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, bà Phạm Thị Hồng Yến cho hay mức giảm trừ gia cảnh vẫn phải quy định cụ thể ở trong luật, bởi lẽ mức giảm trừ gia cảnh là một số tiền liên quan trực tiếp tới việc xác định nghĩa vụ thuế của cá nhân đối với Nhà nước.

Theo Hiến pháp, các khoản thu chi ngân sách nhà nước phải được dự toán và phải do luật định. Do đó, mức quy định mức giảm trừ gia cảnh cần phải được thể hiện trong luật.

Tuy nhiên, tương tự như Luật Thuế thu nhập cá nhân trước đây, tại luật mới Quốc hội vẫn đưa ra quy định là căn cứ vào biến động của giá cả và thu nhập, Chính phủ sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định mức giảm trừ gia cảnh phù hợp tình hình kinh tế xã hội trong từng thời kỳ.

Nếu trong quá trình diễn biến, biến động liên quan đến giá cả và thu nhập ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của nhân dân, Chính phủ vẫn có trách nhiệm phải đánh giá tình hình và báo cáo cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội để xin điều chỉnh trong quy định.

Bế mạc kỳ họp, Quốc hội yêu cầu 2026 phải điều chỉnh mức lương cơ sở, lương hưu

Nghị quyết kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV yêu cầu điều chỉnh một số loại phụ cấp, mức lương cơ sở, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công, trợ cấp xã hội, trợ cấp hưu trí xã hội.