Một vụ phóng tên lửa của Nga (Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga).
Theo hãng tin Reuters, thông qua việc nghiên cứu hình ảnh vệ tinh, hai nhà nghiên cứu Mỹ đã phát hiện Nga có thể đang triển khai các tên lửa đạn đạo siêu vượt âm mang đầu đạn hạt nhân mới tại một căn cứ không quân cũ ở phía đông Belarus. Động thái này có thể củng cố khả năng phóng tên lửa của Nga trên khắp châu Âu.
Một nguồn tin nhận định, đánh giá của các nhà nghiên cứu nhìn chung phù hợp với các phát hiện của tình báo Mỹ.
Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã công bố ý định triển khai tên lửa tầm trung Oreshnik, với tầm bắn ước tính lên tới 5.500km, tại Belarus, nhưng chưa tiết lộ vị trí chính xác.
Các nhà nghiên cứu Jeffrey Lewis của Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury ở California và Decker Eveleth của tổ chức nghiên cứu và phân tích CNA ở Virginia cho biết họ đã căn cứ vào hình ảnh từ Planet Labs, một công ty vệ tinh thương mại, để xác nhận việc Nga triển khai các hệ thống Oreshnik, với các đặc điểm phù hợp với một căn cứ tên lửa chiến lược của Nga.
Theo chuyên gia Lewis và Eveleth, họ chắc chắn đến 90% rằng các bệ phóng di động Oreshnik sẽ được triển khai tại căn cứ không quân cũ gần Krichev, cách thủ đô Minsk của Belarus khoảng 307km về phía đông và cách Moscow khoảng 478km về phía tây nam.
Nga đã thử nghiệm Oreshnik trang bị đầu đạn thông thường nhắm vào một mục tiêu ở Ukraine vào tháng 11/2024. Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố tên lửa này không thể bị đánh chặn.
Nhà lãnh đạo Nga tuyên bố các đầu đạn tách rời của Oreshnik lao xuống với tốc độ lên tới Mach 10 và không thể bị ngăn lại, đồng thời cho rằng việc sử dụng nhiều đầu đạn như vậy trong một cuộc tập kích thông thường có thể gây sức hủy diệt tương đương một đòn hạt nhân.
Ông Putin tiết lộ thêm, đầu đạn của tên lửa đạt tới nhiệt độ 4.000 độ C, khiến nó có sức công phá cao. Bất cứ thứ gì trong vùng nổ đều bị phân hủy thành các hạt cơ bản, về cơ bản biến nó thành tro.
Theo John Foreman, chuyên gia của viện nghiên cứu Chatham House và từng làm tùy viên quốc phòng Anh tại Moscow và Kiev, Tổng thống Putin dự định triển khai vũ khí này “tại Belarus để mở rộng tầm hỏa lực vào sâu trong châu Âu”.
Chuyên gia Foreman nhận định động thái này là phản ứng của Nga trước việc Mỹ dự kiến triển khai các tên lửa thông thường, bao gồm tên lửa siêu vượt âm tầm trung Dark Eagle, tại Đức vào năm tới.
Việc triển khai Oreshnik sẽ diễn ra chỉ vài tuần trước khi Hiệp ước New START 2010 hết hạn. Đây là hiệp ước cuối cùng giữa Mỹ và Nga giới hạn việc triển khai các vũ khí hạt nhân chiến lược của hai cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới.
Sau cuộc gặp vào tháng 12/2024 với người đồng cấp Belarus Alexander Lukashenko, Tổng thống Putin cho biết tên lửa Oreshnik có thể được triển khai tại Belarus trong nửa cuối năm nay. Đây là một phần trong chiến lược đã được điều chỉnh nhằm cho phép Moscow đặt vũ khí hạt nhân ngoài lãnh thổ của mình lần đầu tiên kể từ Chiến tranh Lạnh.
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko xác nhận Nga đã triển khai hệ thống tên lửa Oreshnik mới nhất có khả năng mang đầu đạn hạt nhân tới nước này. Ông Lukashenko nói rằng Oreshnik đã tới Belarus vào ngày 17/12 và đang được đưa vào trực chiến.
Ông Lukashenko từng nói rằng Belarus, một đồng minh thân cận của Nga, đang lưu giữ vài chục đầu đạn hạt nhân chiến thuật của Moscow.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang nỗ lực đạt được một thỏa thuận với Moscow để kết thúc cuộc chiến ở Ukraine. Trong khi đó, Kiev từng hối thúc các đồng minh phương Tây gửi vũ khí có thể tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.
Tổng thống Trump đã từ chối yêu cầu của Ukraine về tên lửa hành trình Tomahawk, có khả năng tấn công Moscow. Trong khi đó, Anh và Pháp đã cung cấp tên lửa hành trình cho Ukraine. Đức vào tháng 5 thông báo sẽ hợp tác sản xuất tên lửa tầm xa với Ukraine mà không giới hạn về tầm bắn hoặc mục tiêu.
Nguồn: https://dantri.com.vn/the-gioi/phat-hien-moi-ve-ten-lua-khong-the-danh-chan-cua-nga-o-belarus-20251227092707781.htm

