Tuyên án cựu Phó giám đốc Sở VH-TT-DL Bến Tre vụ ‘năng khiếu dự bị’

Hiệu trưởng, hiệu phó không dạy vẫn chấm công khống

TAND Khu vực 5 tuyên phạt bị cáo Nguyễn Tuấn Tú (44 tuổi, cựu Hiệu trưởng Trường Năng khiếu Thể dục thể thao tỉnh Bến Tre) 11 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và 3 năm tù về tội “Tham ô tài sản”. Tổng hợp hình phạt là 14 năm tù.

Bị cáo Nguyễn Thiện Chí (63 tuổi, cựu Phó giám đốc Sở VH-TT-DL Bến Tre) mức án 4 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Bị cáo Nguyễn Hoàng Anh (44 tuổi, cựu Hiệu trưởng Trường Năng khiếu Thể dục thể thao tỉnh Bến Tre) 2 năm tù về tội “Tham ô tài sản”.

Theo cáo trạng của Viện KSND tỉnh Vĩnh Long (VKS), từ tháng 9.2019 đến tháng 12.2023, Trường Năng khiếu Thể dục thể thao (gọi tắt là Trường Năng khiếu – trực thuộc Sở VH-TT-DL tỉnh Bến Tre cũ) được ngân sách Nhà nước bảo đảm toàn bộ kinh phí hoạt động. Dù biết 2 Nghị quyết số 18 năm 2019 và 03 năm 2021 của HĐND tỉnh Bến Tre quy định kinh phí chế độ dinh dưỡng chỉ dành cho vận động viên, huấn luyện viên thể thao “Tuyển năng khiếu các cấp” mà không có cho đối tượng “Tuyển năng khiếu dự bị tập trung”, nhưng bị can Nguyễn Tuấn Tú (khi đó là hiệu trưởng) vẫn ký tờ trình Sở VH-TT-DL Bến Tre để xin chủ trương chi tiền dinh dưỡng cho đối tượng là “Tuyển năng khiếu dự bị tập trung”.

Bị can Nguyễn Thiện Chí, với vai trò phó giám đốc sở trực tiếp phụ trách trường năng khiếu, đã không báo cáo HĐND tỉnh Bến Tre để làm rõ khái niệm “Tuyển năng khiếu các cấp” gồm các đối tượng nào mà tự ý ký văn bản (số 2964 ngày 10.10.2019) đồng ý cho trường thực hiện khoản chi này theo dự toán được giao (từ khoảng tháng 11 của năm liền trước) và phải đúng theo Nghị quyết số 18/2019 của HĐND tỉnh Bến Tre.

Sau đó, Nguyễn Tuấn Tú đã ký duyệt 86 chứng từ rút tiền từ ngân sách Nhà nước, gây thiệt hại tổng số tiền hơn 5,13 tỉ đồng. Số tiền này được chi cho các vận động viên, huấn luyện viên “Tuyển năng khiếu dự bị tập trung” luyện tập các bộ môn bơi, judo, karate, cờ và vovinam.

Ngoài hành vi gây thất thoát, cơ quan tố tụng còn làm rõ hành vi “Tham ô tài sản” và “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” của 2 bị can Nguyễn Tấn Tú và Nguyễn Hoàng Anh.

Cụ thể, từ tháng 5.2021 đến tháng 12.2023, mặc dù Nguyễn Tuấn Tú và Nguyễn Hoàng Anh (khi đó là phó hiệu trưởng) không trực tiếp tham gia giảng dạy nhưng vẫn chỉ đạo cấp dưới lập bảng chấm công khống. Theo đó, Tú được chấm công dạy môn cờ, còn Hoàng Anh được chấm công dạy môn bóng chuyền.

Sau đó, Hoàng Anh trực tiếp ký duyệt các bảng chấm công này để làm thủ tục thanh toán. Trong đó, Tú nhận hơn 127 triệu đồng, Hoàng Anh nhận hơn 117 triệu đồng.

Tranh luận về ‘năng khiếu dự bị tập trung’

Phiên tòa xét xử khai mạc vào sáng 19.12 chứng kiến cuộc tranh luận giữa VKS và 6 luật sư (LS).

LS Nguyễn Văn Long (Đoàn LS tỉnh Vĩnh Long – bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thiện Chí) cho rằng hành vi của thân chủ ông chỉ ở mức độ vi phạm hành chính.

Theo LS Long, cụm từ “Tuyển năng khiếu các cấp” trong Nghị quyết 18 năm 2019 và 03/2021 của HĐND tỉnh Bến Tre, Thông tư 61 năm 2018 của Bộ Tài chính là một khái niệm mở, chưa được định nghĩa cụ thể. Và cho đến nay, các cơ quan tiến hành tố tụng hình sự tỉnh Vĩnh Long vẫn chưa làm rõ.

Ngoài ra, trong các Đề án phát triển thể thao thành tích cao do UBND tỉnh Bến Tre ban hành giai đoạn 2016 – 2020 và 2021 – 2025 đều có đề cập đến đối tượng “Tuyển năng khiếu dự bị tập trung”. Trong chỉ đạo điều hành, UBND tỉnh Bến Tre cũng giao chỉ tiêu cho Sở VH-TT-DL phải tuyển dụng, đào tạo mỗi năm từ 200 – 250 đối tượng “Tuyển năng khiếu dự bị tập trung”. Như vậy thuật ngữ “Tuyến năng dự bị tập trung” là một đối tượng được sử dụng có quá trình tại Bến Tre.

Cũng theo LS Long, hơn 5,1 tỉ đồng từ ngân sách đã được chi cho hơn 600 người là “Tuyển năng khiếu dự bị tập trung”, lực lượng này đã thi đấu thể thao thành tích cao mang về hơn 343 huy chương và được UBND tỉnh Bến Tre tặng nhiều bằng khen.

Các LS và 2 bị cáo Nguyễn Thiện Chí, Nguyễn Tuấn Tú cũng đề nghị HĐXX trả hồ sơ để giám định nội hàm cụm từ “Tuyển năng khiếu các cấp” gồm những cấp nào hay chỉ có “tuyển năng khiếu tập trung”; giám định tài chính về số tiền hơn 5,3 tỉ đồng mà VKS cho rằng thiệt hại ngân sách và làm rõ trách nhiệm của các cơ quan kiểm soát tài chính khi đã duyệt chi liên tục trong 4 năm, tuy nhiên yêu cầu này không được chấp nhận.

Không vụ lợi nhưng chữ ký dẫn tới sai phạm chi tiêu kéo dài của cấp dưới

Trong phần luận tội, đại diện VKS tỉnh Vĩnh Long quyết định thay đổi tội danh truy tố đối với bị cáo Nguyễn Thiện Chí từ tội “Lạm quyền trong khi thi hành công vụ” (khoản 4, điều 357 BLHS) chuyển sang truy tố tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” (khoản 3, điều 219 BLHS) và đề nghị mức án 5 – 7 năm tù.

Đại diện VKS lập luận, dù mục đích có tốt đến đâu, việc chi ngân sách bắt buộc phải đúng tên gọi, đúng đối tượng được ghi trong nghị quyết của HĐND. VKS bác bỏ quan điểm “có thành tích là không thiệt hại”. Theo VKS, ngân sách nhà nước là khoản chi nghiêm ngặt, việc lấy tiền từ mục này chi cho mục khác là hành vi làm trái, gây thất thoát công quỹ. Quan điểm của VKS cho rằng bị cáo lẽ ra phải báo cáo cấp trên để sửa đổi quy định thay vì tự ý “xé rào” bằng văn bản 2964.

Nhận định về vụ án, HĐXX TAND Khu vực 5 tỉnh Vĩnh Long đồng quan điểm với VKS bác bỏ các quan điểm bào chữa của các LS. 

Tòa cho rằng Nghị quyết 18 và 03 không quy định chi tiền cho hệ “Tuyển năng khiếu dự bị tập trung”, do đó văn bản 2964 do ông Chí ký là trái pháp luật. HĐXX nhận định ông Chí tuy không trực tiếp phụ trách tài chính và không vụ lợi cá nhân nhưng văn bản ông ký là nguyên nhân dẫn đến các sai phạm chi tiêu kéo dài của cấp dưới. Việc VKS chuyển tội danh được tòa chấp nhận là phù hợp và xét xử ngay mà không cần trả hồ sơ điều tra bổ sung.

Đối với nhóm hành vi tham ô tài sản, HĐXX xác định bị cáo Nguyễn Tuấn Tú và Nguyễn Hoàng Anh đã chỉ đạo lập khống bảng chấm công giảng dạy các môn cờ, bóng chuyền dù không trực tiếp đứng lớp để chiếm đoạt ngân sách.

Ngoài án phạt tù, về trách nhiệm dân sự, các bị cáo Thiện Chí và Tuấn Tú phải liên đới nộp lại ngân sách hơn 2,3 tỉ đồng; riêng bị cáo Tú phải nộp thêm gần 3 tỉ đồng và bị cáo Hoàng Anh nộp hơn 60 triệu đồng để khắc phục hậu quả. Ngoài ra, tòa cũng kiến nghị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Vĩnh Long tiếp tục điều tra làm rõ trách nhiệm của kế toán trưởng và trưởng phòng hành chính của Trường Năng khiếu Thể dục thể thao Bến Tre trong giai đoạn 2019 – 2023.